قبل از آنکه بخواهیم به سراغ تعریف نگارش پایان نامه برویم، لازم است توضیح دهیم که
پایان نامه چیست. برای این منظور، به تعریف جامع موجود در دایره المعارف ویکی پدیا رجوع میکنیم: «پایان‌نامه یا تز یا رساله نوشتاری است که دانشجویان در موضوعی خاص مربوط به رشته تحصیلی خود، برای دریافت مدرک تحصیلی می‌نویسند. در پایان‌نامه دانشجویان موضوع یا سؤالی را بررسی کرده و از راه تجزیه و تحلیل و یا تجارب عملی و یا آزمایشی به آن پاسخ می‌دهند. به بیان دیگر
پایان‌نامه شامل استدلال موضوعی، ارائه پژوهشی تجربی، حاصل کارآموزی و یا عصاره‌ای از درس‌های آموخته شده در دوران تحصیلی دانشجو است که با راهنمایی اساتید نگارش و تدوین می شود.پایان نامه با عنوان و محتوای تکراری در هیچ سیستم آموزشی و در هیچ مقطع تحصیلی تعریف نشده است و تمامی دانشجویان موظف به نگارش پایان نامه با موضوع و محتوای جدید هستند. در بسیاری از متون از کلمه پایان‌نامه برای نوشتار پایان دوره کارشناسی و یا کارشناسی ارشد و از کلمه ی تز و یا رساله برای نوشتار پایان دوره دکتری استفاده می‌شود. تفاوت تز و رساله دکتری با پایان‌نامه ارشد دوره کارشناسی یا
پایان نامه کارشناسی ارشد، جدید بودن و نوآوری تحقیقات انجام شده و همچنین حجم بیشتر این تحقیقات در دوره دکتری است.